Cultuurcoaches
Sinds 2022 participeert CBK Zuidoost in het Cultuurcoach-programma. Daarvoor wordt met een aantal basisscholen en een middelbare school structureel samengewerkt. Tot en met 2024 wordt met de inzet van coaches op scholen gewerkt aan de ontwikkeling van meer kwalitatieve kunst- en cultuurlessen.
CBKZO is met cultuurcoaches actief op vijf basisscholen: de Achtsprong, Van Houteschool, Onze Wereld, de Ster (vanaf 2024 wordt deze school opgeheven en gaan we een vervangende samenwerking aan met b.s. Crescendo), de Rozemarn en één voortgezet onderwijsschool: Casparus College (Weesp).
De cultuurcoach, opgenomen in het schoolteam, stimuleert groepsdocenten zich te verbinden met culturele vakken en verbindt het educatieve programma van de school en de ouders van kinderen met de culturele infrastructuur in de omgeving van de school. Het ideaal is dat talentvolle kinderen op school doorstromen naar buitenschools educatief aanbod.
Hieronder interviews met twee van onze cultuurcoaches.
Chulinya Remmelzwaal
“Je hebt echt invloed op iemands groei”
Chulinya Remmelzwaal is multimediaal kunstenaar en sinds 2023 via CBK Zuidoost aan het werk als Cultuurcoach bij de Van Houtenschool. Daarnaast doet ze sinds 2023 de coordinatie en curatie van de ZomerSalon Royaal, de jaarlijkse open tentoonstelling van CBK Zuidoost.
“Ik solliciteerde bij CBK Zuidoost naar de functie van junior curator. Ik werd uitgenodigd en ze waren onder de indruk van mijn plan, maar ze kozen toch iemand anders. Wel wilden ze mijn CV houden, maar meestal hoor je dan niets meer. Kort erna kwam er een berichtje: of ik interesse had om cultuurcoach te worden op scholen in Zuidoost.
“Ik was bij aan de Breitner Academie afgestudeerd in Kunst en Educatie, dus dit paste precies in mijn straatje. En ik vind het leuk om dingen te regelen. Als cultuurcoach doe ik van alles: ik geef les, ik organiseer speciale projecten en soms ondersteun ik docenten tijdens hun kunstlessen. Vorig jaar deed ik de onderbouw, dit jaar de bovenbouw.”
Voldoening
“Het werk geeft veel voldoening. Vorig jaar heb ik, samen met mijn voorganger, twee klassen en een film laten maken. Ze schreven een verhaal, maakten een scenario en hebben gefilmd. Afgelopen jaar deden we animatie; dat was ook heel leuk. Voor het naschoolse programma heb ik gitaarlessen opgezet. We kunnen nu dus gratis gitaarlessen aanbieden. Ik hoop dat dat kan blijven doorgaan: vorig jaar hadden we een leerling die ontzettend veel talent bleek te hebben.
“Vooral in het speciaal onderwijs is het belangrijk om het talent van kinderen er op een andere manier dan alleen met leren eruit te halen. En om ze de mogelijkheid te geven zichzelf en hun emoties uit te drukken. Daar hebben ze soms moeite mee.
“Het zou mooi zijn als er ook buiten school meer aanbod komt voor leerlingen uit het speciaal onderwijs en dan met name de bovenbouw. Er zijn weinig tentoonstellingen, voorstellingen en workshops die aansluiten bij hun belevingswereld. Als het lukt om iets goeds te regelen ben ik daar heel blij mee.”
Stimuleren van talent
“Als coordinator/curator van de ZomerSalon Royaal moet ik ook veel regelen. En ik gebruik andere vaardigheden die ik heb ontwikkeld als cultuurcoach: werven, netwerken en samenwerken. Ik heb geleerd dat er bij curatorschap veel meer komt kijken dan alleen werken beoordelen. Ik moet mijn eigen smaak een beetje naast me neerleggen en op een andere manier kijken.
“De waarde van de ZomerSalon is dat iedereen kan meedoen. Het is empowering voor mensen die talent hebben maar geen opleiding hebben gehad en anders nooit een podium zouden krijgen. Dat stimuleren van talent geldt ook voor de cultuurcoach. Ik heb geleerd dat ik het heerlijk vind om voor de klas te staan omdat je echt invloed kunt hebben op iemands groei. Dat is heel mooi. Ik hoop dan ook dat de cultuurcoach blijft bestaan – voor deze groep is het echt belangrijk.”
Shanna Goedhart
‘Ik wil kinderen naar buiten brengen’
Shanna Goedhart is een van de cultuurcoaches die voor CKB Zuidoost en We Are On The Move dit najaar zijn begonnen op 5 po-scholen en 1 vo-school in Amsterdam Zuidoost en Weesp. ‘Ik probeer diepgang te creëren.’
Doel van cultuurcoach-regeling is binnen- en naschoolse cultuureducatie met elkaar te verbinden, leerlingen door te verwijzen naar organisaties waar zij hun talenten kunnen ontwikkelen en hen wegwijs te maken in de culturele infrastructuur van Amsterdam Zuidoost. Hoe werkt dat in de praktijk?
Verbinden
Shanna Goedhart: ‘Ik ben gekozen als coach omdat het natuurlijk voor mij is om mensen met elkaar te verbinden en omdat ik het werkveld ken. Cultuurcoaches worden meestal ingezet op scholen waar nog onvoldoende wordt voldaan aan de leerdoelen op het gebied van kunst en cultuur. Op De Rozemarn, waar ik werk wordt er al aardig wat gedaan: er is een docent beeldende kunst en er zijn binnen- en buitenschoolse activiteiten waarbij kinderen leren over technieken, kunst en cultuur en natuur. Wat ik wil bereiken is leerlingen naar buiten brengen: ze in aanraking brengen met kunstinstellingen in de buurt en met kunst in de openbare ruimte van Zuidoost.
Shanna is bezig om samen met collega-cultuurcoach Rachied Belfor daar iets voor op te zetten. ‘Hij is dansdocent op basisschool Achtsprong (school tegenover de Rozemarn) en we willen iets interdisciplinairs doen. We ontwikkelen en lessenserie om de leerlingen in aanraking te brengen met zowel dans als beeldende kunst – bijvoorbeeld via een kunstperformance. Het lijkt ons bijvoorbeeld leuk om in het Bijlmerparktheater naar een optreden te gaan en de leerlingen een interview te laten doen met een performer in Zuidoost. Ik probeer op deze manier meer diepgang te creëren.’
Opbouwen met woorden
Maar Shanna heeft leerlingen ook aan het werk gezet. ‘In één klas was veel onrust. Ik ben met de kinderen gaan zitten om te praten over wat er aan de hand was. Ze kwamen tot de conclusie dat ze te veel op elkaar reageerden. Toen hebben ze gezamenlijk een kunstinstallatie gemaakt, met doeken waarop quotes stonden – die erover gingen dat je elkaar kunt opbouwen, maar ook afbreken met woorden. Kunst is op die manier letterlijk als communicatiemiddel gebruikt.’